Falih Rifki Atay Bas Veren Inkilapci Ali Suavi PDF

Falih Rifki Atay Bas Veren Inkilapci Ali Suavi PDF

Ali Suavi der ki: “Türkiy e kocamıştır ve can çekişmektedir
fikri yeni çıkma değildir. İngiltere Kralı
Birinci Charles’m sefiri Sir Thoma s Roe , 1623 tarihinde,
Osmanlı Devleti’nin kocamış ve Türklerin
bitmiş olduğundan bahis ile, Türkiye’yi Avrupa devletleri
arasında taksim etmek layihasmı (tasarısını)
yazmıştır. Meşhur Volney de bu fikirleri neşretti. Hatta
bu mesele hakkında yazmış olduğu kitap General
Bonaparte’m elinden düşmezdi. Volney’den sonra bu
fikir Avrupa’da yayıldıkça yayıldı. Hatta geçen sene
göçen meşhur Lamartine de bu itikatta idi. Şimdilerde
ise Türkiye’yi beş devlete taksim eden haritalar,
Paris’in her sokağmda satılmaktadır. Şurası bilinmelidir
ki, Türkiye kocamıştır fikri Avrupa’ya girdiğinden
beri, buna karşı bu memlekette, Türkiye gençtir
fikri doğmuştur. Bu gençlik fikrinde olanların bizce
en tanınmışı Köprülüzade Fazıl Paşa’dır ki, ‘He r sı­
nıf tebaaya emniyet’, ‘Vergi tayin etmek’, ‘Asker tertip
etmek ‘ gibi Gülhane Hattı esaslarını, 1108’de
(1792), ‘Nizam-ı-Cedid’ namı ile ilan etmiştir. Do ­
ğup da hâlâ bir ehliyetli taya (çocuk bakıcısı erkek )
eline düşmeyen bikes (kimsesiz) Tanzimat ise Fazıl
Paşa’nm ana kanun a düşürdüğü ‘Nizam-ı-Cedid’den
ibarettir.’ (1)
Bizim inkılap tarihimiz, Osmanlı devlet ve halk
adamlarının ilkuyannuşlanndan “Batıp göçme ” tehlikesinin
sezildiği ve “Yenilenip kurtulma ” ihtiyacı­
nın duyulduğu günlerden başlamaktadır. Ali Suavi’ye
göre bu savaşın tarihi iki buçuk asrı geçiyor ve he r
devirde ayn bir karakter taşıyor.
1878’de kırk yaşmda fikri ve davası uğruna ba­
şını veren Ali Suavi de bundan yetmiş beş yıl önceki
“Gen ç Osmanlılar” devrinin adamıdır.
“Hind ” adlı kitabımın ön sözündeki bir hikâyeyi
tekrarlamak istiyorum. Japon kurtuluş tarihini yazanlar,
bunun başlangıcım 1771 yılı Martı’m n dördüncü
gününe kadar götürürler: “O gün iki Japon talebesi
Sugita Gempaku ve Maeno Riyotaku, bir katilin
cesedini parçalayıp, insan vücudunun Hollanda
anatomi kitaplarının yazdığı gibi olduğunu göstererek
Garp ilminin üstünlüğünü ispat ettiler.” Deme k
ki Japon kurtuluş davası, Çin medresesinin karanlı-
(1) Ulûm (Bilimler) gazetesi, ikinci cilt, salya 789. Tırnak içindeki
fıkraların mesuliyetini yazarına bırakıyoruz.
içine müspet ilimler ışığını tutarak ileri atılmıştır.
Arap medresesine karşı bu zafer bizde ancak yirminci
asrın ilk yirmibeş yılı içinde kazamlabilmiştir (2).
Osmanlı devletinin garp alemi önünde yıkılıp gideceğini
anlamakta Japonlardan çok önce, tam çarelerini
bulmakta ise bir buçuk asır soma geliyoruz. 31
Martta (1909 gericilik olayı günü ) mektebe giderken
çantamdaki resimli kitaplar parçalanmıştır. Okuduğum
üniversitede hür tefekkürden eser yoktu. İlk
Kuvayi Milliye Meclisi Anadolu’da yüzlerce medre ­
se açmıştır ve resim dersini yasak etmiştir.
Coğrafyanın, Osmanlı saltanatım halk katışıklı­
ğının, Islahatçılardaki anlayış darlığının, aman verm
e z iki büyük düşmanla ara verme z harplerin, Saray,
Babıâli ve fikir adamlarındaki türlü zaafların bu
gecikmede esaslı tesiri olmuştur. Bununl a beraber,
Türk inkılabının kökleri bu uzun geçmişin bağrındadır
ve he r devirde Türk kurtuluşu için doğru fikirler
ve asil duygularla kalpleri çarpanlar, Türk kortulu-
şunun müjdecileridir.
İsmail Ham i Danişmend’in “Ali Suavi’nin Türk­
çülüğü” adlı broşürünü okuduktan sonra, bu inkılap­
çı) Bu eseri bir hayli önce yazmıştım. Bugünden daha iyimsermişim.
çının hayat ve eserini öğrenmek istedim. Milli Eğitim
Bakanlığı Müsteşarı dostum İhsan Sungu’dan
“Ulû m gazetesi koleksiyonu ile Ali Suavi’nin
Paris’te çıkardığı Türkçe ve Fransızca eserleri aldım,
okudum.
O devrin Osmanlı rüştiyelerinde ve medreselerinde
kendi kendini yetiştiren bir adam, Arapç a ve
Farsçası ile ne kadar öğrendiğini bilmediğimiz Fransızca
ve İngilizcesi ile nasıl bir tefekkür nizamı kurabilir?
Vaktiyle şöhretlerinden geçilmeyen çağdaş­
larının en tanınmışlarından hangisinin eserini, yer yer,
çocukça bulmuyoruz ? Namı k Kemal’in bir kitabını
zevkle ve kanarak okuyabiliyor muyuz ? Hatta
Edebiyat-ı-Cedide’nin eskiden o kadar sanldığımız
ciltlerine yıllardan beri el sürebiliyor muyuz ? Hangisi
tezattan tezata düşmez ? Ne yapalım ki onlar daha

eskilerinden, biz de onlardan geliyoruz.

İndir:
https://yadi.sk/i/MEIB5cG4s5Dsd

Falih Rifki Atay Bas Veren Inkilapci Ali Suavi PDF 2016-05-28T02:30:00-07:00 Rating: 4.5 Diposkan Oleh: Admin